Aan de slag met de toekomst: zorgen, kansen, dromen

Wij mensen houden van simpel. We vinden het fijn als we dingen kunnen labelen als ‘goed’ of ‘fout’, ook al weten we wel dat de wereld niet zo zwart-wit is. Daarom kies ik graag voor de methode ‘zorgen, kansen, dromen,’ als ik met een groep de toekomst verken.

Het is een gestructureerde manier om situaties, omgevingen of de toekomst te verkennen en inzichtelijk te maken. (Of: mapping). Bij grote groepen laat ik iedereen één zorg, één kans en één droom opschrijven. Een kleinere groep laat ik schrijven tot de stroom opdroogt. Tip: als je mensen eerder een braindump hebt laten doen, laat ze die er dan bij pakken als spiekbriefje.

Wat is wat

Zorgen: problemen, obstakels en knelpunten, zonder dat er meteen een oplossing bij hoeft.

Kansen: dingen die je ze gebeuren waar je slim op kunt inspelen (dit kun je rechtstreek kopieëren naar het opportunities-blokje van je SWOT-analyse).

Dromen: wat er komt na de woorden ‘Hoe tof zou het zijn als…’ 

De onderverdeling Zorgen, kansen, dromen helpt mensen om net even op een andere manier naar hun omgeving of naar de toekomst te kijken. Het zijn alle drie woorden om aan te duiden 'Hier moeten we wat mee.’

Blijven plakken

Ik zorg voor drie flipovervellen met een symbool om te post-its te ordenen. Na het schrijven in stilte is het tijd om de opbrengst met de groep te delen. Ik houd grofweg de volgorde zorgen, kansen, dromen aan. In een kleine groep laat ik me wat meer leiden door het gesprek, zeker als mensen het oneens zijn over wat nu waar hoort. 

Een deelnemer leest een post-it voor, ik plak ‘m op. Ik check of iemand een vergelijkbaar punt heeft, of iets dat ermee te maken heeft. Is de groep het oneens over de categorie, dan plak ik op allebei de vellen een post-it. Op die manier zie je verschillende perspectieven op hetzelfde verschijnsel. Tijdens het plakken komen mensen altijd op meer ideeën.  

Kleur bekennen

Hebben we alles in het vizier? Dan is het tijd om mensen stemmen met stickers: waar moeten we écht iets mee doen? Werk je met een klein team, dan is het leuk ieder teamlid een kleur te geven. Mensen stemmen op een post-it met de kleur sticker van de collega van wie ze denken: die persoon hebben we nodig als we hiermee aan de slag gaan. 

Waarom het werkt

Dit is een fijne manier om een heel compleet beeld te krijgen van wat een team bezighoudt als het vooruit kijkt. Door eerst individueel te laten schrijven, krijgt elk teamlid een stem. De categorieën geven de zwartkijkers en optimisten evenveel kans om zich van hun sterke kant te laten zien. Uiteindelijk ga je van individueel naar groepswerk: je creëert een gemeenschappelijk toekomstbeeld. Een heel fijne basis om bijvoorbeeld een jaarplan mee te schrijven.

Echt een tip dus, deze driedeling om je mapping richting te geven. Wil je dat ik je hierbij kom helpen? Neem contact op! Dan schetsen we samen een mooi toekomstbeeld.