Stap in de carrousel voor een rondje storytelling

Tijdens mijn middelbareschooltijd hadden een klasgenootje en ik een schrift dat we aan elkaar doorgaven. Samen schreven we hele romans. Dat principe gebruik ik nog steeds bij het analyseren van verhalen binnen teams en organisaties.

Surprising SnapShots via Pixabay

Werken met een verhaal is aantrekkelijk. Of het nu gaat om een corporate story of een kernboodschap, een goed verhaal neem je makkelijker tot je. Om verhalen in te zetten hoef je ze niet in te verzinnen. Ze bestaan al en worden voortdurend verteld. 

De kern van waarheid

Net zoals sprookjes en anekdotes bij elke vertelling een beetje veranderen, geldt dat ook voor verhalen op de werkvloer. Het doel van een schrijfsessie is om de kern van waarheid eruit te halen. Of de moraal, bij metaforische verhalen. 

Voortbouwend schrijven

Op elkaars ideeën voortborduren is een bekend brainstormconcept. Iemand roept iets, wat een ander weer op een idee brengt, enzovoort. Het is al spannend om jouw idee uit handen te geven in de fase van ‘alles kan’. Dat wordt het nóg lastiger als je werkt met een bestaand verhaal. Het vergt dus wel wat aanmoediging. Toch vind ik dit een geschikte manier van werken bij het ophalen van verhalen, en dit is waarom.

Het verhaal door iedereen afzonderlijk te laten opschrijven en daar een gemiddelde van te nemen, werkt niet. Verhalen hebben een eigen logische structuur waarin acties en gevolgen samenhangen. Bovendien ontstaan werkvloerverhalen niet vanuit één persoon, maar maken ze deel uit van een groter gesprek. Door samen te schrijven, behoud je die context.

Daarom laat ik een groep graag gezamenlijk een verhaal opschrijven. Ik verdeel ze in kleinere groepjes over drie à vier flipovers. En hier komt de carrousel: na een bepaalde tijd klinkt een belletje en draait elk groepje door naar de volgende flap. Daar schrijven ze verder aan wat een ander groepje was begonnen.

Zo pak je het aan

1. Introduceer storytelling in de context van communicatie. Leg uit hoe verhalen zijn opgebouwd en hoe je ze kunt inzetten.

2. Bepaal welk verhaal je wilt vertellen. Wil je uitleggen hoe jullie burgers helpen? Hoe klanten bij jullie terechtkomen? De ontstaansgeschiedenis van de organisatie vertellen?

3. Kies de hoofdpersonen. Zorg voor helden, helpers en schurken. Ik gebruik graag kunstkaarten om de personages een beeld mee te geven. Laat eventueel de deelnemers met steekwoorden de personages verder invullen.

4. Verdeel de groepjes. Laat ze bij verschillende flipovers schrijven. Bied structuur met woorden als 'Er was eens...', 'Maar toen...', of geef stadia aan zoals 'Beginsituatie' en 'Conflict'. Ik laat graag een flipover leeg voor creatieve invulling.

5. Schrijven en wisselen: laat elk groepje tien minuten schrijven en dan wisselen naar de volgende flap. De eerste ronde kan lastig zijn. Moedig de deelnemers aan gewoon te beginnen, en vertel dat het makkelijker wordt naarmate je meer input van je voorgangers hebt.

6. Je zult zien dat iedereen nieuwsgierig is naar het verhaal waar ze mee begonnen zijn. Laat iedereen rondlopen en de verhalen lezen. Neem een pauze om dit te laten bezinken.

   
   

Als het je om de denkoefening te doen was, ben je nu klaar. Wil je het verhaal echt gaan inzetten, dan kun je het vervolg zo aanpakken:

1. Laat deelnemers met stickers stemmen op hun kernwoorden- en zinnen. Kies een aparte kleur voor beide categorieën.

2. Bespreek de resultaten: evalueer de stemmen en kijk of er consensus is over de centrale verhaallijn.

3. Laat een klein redactieteam het verhaal stroomlijnen, of vraag een communicatieadviseur om dit te doen (betrek hem of haar vanaf het begin!).

4. Deel het verdeel per mail en organiseer een moment van feedback.

5. Laat het redactieteam de laatste details bijwerken en zorg dat het verhaal klaar is voor gebruik.